آزمایش تصادفی

مقدمه
  همان‌طور که دیده‌اید در اکثر مواقع کلمه آمار در کنار احتمال وجود دارد. چرا؟
در بررسی‌های آماری از جمعیت مورد نظر نمونه‌ای انتخاب می‌کنیم و به کمک روش‌های آمار توصیفی به بررسی مشخصات اصلی نهفته در این نمونه می‌پردازیم. هدف اصلی در این بررسی آماری، تجزیه و تحلیل اطلاعات حاصل از نمونه به منظور به‌دست آوردن نتایج و انجام استنباط‌هایی در مورد جمعیت مورد مطالعه است. نمونه شامل قسمتی از اطلاعات موجود در جمعیت است، پس نمی‌توان به درستی نتایج به‌دست آمده از روی آن به طور قطع اطمینان داشت.
بنابراین نیاز به روش‌هایی داریم که میزان درستی نتایج حاصل را بتوان به‌وسیله‌ی آنها سنجید. به کمک نظریه احتمال می توان به چنین روش‌هایی دست یافت.

در این دوره مفاهیم ابتدایی را که در نظریه احتمال به آن نیاز داریم، بررسی می‌کنیم.
 

فضای نمونه و پیشامد
   در مسائل علمی اغلب اوقات با آزمایش‌هایی مواجه می‌شویم که اگر تحت شرایط مشابهی تکرار شوند نتایج مختلفی را به دست می‌دهند که نشانگر تأثیر یک عامل اتفاقی در نتیجه آزمایش است.
برای مثال در بررسی طول عمر لامپ تولیدی یک کارخانه و یا بررسی میزان تأثیر یک داروی جدید روی بیماران و… با چنین آزمایش‌هایی مواجه می‌شویم که به آن آزمایش‌های تصادفی  گویند.

تعریف: آزمایشی که تحت شرایط یکسان بتوان آن را تکرار کرد و نتیجه‌ی آن قبل از انجام آزمایش قابل تعیین نبوده ولی کلیه‌ی نتایج ممکن آن قابل تعیین باشد، یک آزمایش تصادفی گویند.
پرتاب یک تاس، پرتاب متوالی یک سکه تا مشاهده‌ی اولین شیر، اندازه‌گیری درجه حرارت بدن یک بیمار در یک شبانه‌روز، اندازه‌گیری طول عمر یک لامپ و... همه نمونه‌هایی از آزمایش تصادفی هستند.