ارکان موقعیت استراتژیک: ترتیب بازی

   ۴) ترتیب بازی (Order of Play):

   این فاکتور در مورد بازی‌های ترتیبی اهمیت خاصی می‌یابد. بسیار مهم است که در کجای بازی چه کسی انتخاب انجام می‌دهد و جریان بازی را هدایت می‌کند. در مدلینگ بازی‌های ترتیبی (Sequential Game) یک تابع تعریف می‌شود (Player Function) که می‌گوید هر بازیکن کجا باید بازی کند.

   واضح است که این فاکتور چقدر می‌تواند تعیین‌کننده باشد و خروجی بازی را تحت تأثیر قرار دهد. برای روشن‌تر شدن موضوع تصور کنید یک کارخانه تصمیم به استخدام نیروی کار می‌کند. اگر بازی به این صورت باشد که کارخانه اول تصمیم بگیرد و یک قیمت پیشنهادی بدهد بعد کارگرها قبول یا رد کنند، این موقعیت به یک آینده کشیده می‌شود؛ متفاوت از وقتی که ابتدا سندیکای کارگری قیمت کار کاگرها را اعلام می‌نماید و سپس کارخانه تصمیم می‌گیرد پیشنهاد را رد یا قبول نماید. خالی از لطف نیست اشاره به این مطلب که گاهی بدون هیچ هزینه‌ای و تنها با تغییر فاکتور ترتیب بازی می‌شود رفاه و راندمان را افزایش داد (یا در بیان اقتصادی به بهینه‌ی پارتو رسید) یا عدالت را با سهولت بیش‌تری نهادینه کرد و امکان تحمیل اراده و جور عده‌ای به عده‌ی دیگری را کنترل کرد.

   امتیاز داشتن در ترتیب بازی (یعنی اینکه چه کسی اول بازی کند) آن‌قدر تعیین‌کننده است که در برخی بازی‌ها مانند Ultimatum Game، زمانی که هر دو بازیکن Rational هستند واضح است که برنده کسی ست که بازی را شروع می‌کند. یا در لیگ‌ها و جام‌ها گاهی با تغییر فاکتور ترتیب بازی می‌شود یک بازیکن یا یک تیم ضعیف را قهرمان کرد. شاید عمده‌ی فسادها در سازمان‌ها و نهادهای اجتماعی و فدراسیون‌ها یا تبانی‌هایی که اخبارش در خبرگزاری‌های جهان پخش می‌شود، در راستای تغییر و دخل و تصرف در مورد همین فاکتور موقعیت‌های استراتژیک است که این خود اهمیت ترتیب بازی را مشخص می‌کند.

   شما به عنوان یک تحلیلگر فضاهای استراتژیک همواره باید دقت قابل توجهی در باب ترتیب بازی داشته باشید.